ساختار شابک

شابک یک شماره منحصر به فرد است که بر مبنای استاندارد ISO 2108 به یک اثر منتشر شده تعلق می‌گیرد. شابک از چهار بخش متمایز تشکیل می‌شود که هر بخش به وسیله خط اتصال یا فاصله از هم جدا می‌شود. در مارک ایران استفاده از خط اتصال توصیه می‌شود. چهار بخش عبارتند از:

شناسگر گروه: این شناسگر توسط سازمان بین‌المللی ISBN به هر کشور، یا ‏گروهی از کشورها یا گروهی از زبانها تخصیص داده می‌شود. سازمانهای ‏بین‌المللی مانند سازمان ملل نیز شناسگر گروهی خود را دارند‏.

شناسگر ناشر: این شناسگر توسط سازمان ملی یا منطقه‌ای ISBN به هر ناشر تخصیص داده می‌شود.

شناسگر عنوان: این شناسگر توسط ناشر به هر عنوان (هر ویرایش و شکلهای مختلف هر عنوان) تخصیص داده می‌شود.

رقم کنترل: این رقم بر مبنای ٩ ‏رقم دیگر شابک محاسبه می‌شود. همه ارقام شابک به استثنای رقم کنترل که می‌تواند شماره یا رقم رومی x‏ باشد، از اعداد تشکیل شده است. (منظور از رقم رومی حرف x است که مساوی عدد ده است). برای اطلاع از جزئیات این استاندارد به ISO 2108 رجوع کنید .

فرمت داده‌ها

کلمه « شابک » یا حروف " ISBN " که معمولاً روی اثر چاپ می شود در فیلد 010 ‏وا‌رد نمی‌شود.

هر شابک یا ISBN اشتباه باید در فیلد فرعی $z ‏وارد شود. شابک اشتباه که روی کتاب آمده باشد ممکن است برای بازیابی آن اثر مورد استفاده قرار گیرد. گذاشتن خط اتصال برای مشخص کردن بخشهای جداگانه شابک در فیلدهای فرعی ‏$a و $z‏ الزامی است. هیچگونه علامت نقطه گذاری دیگری مجاز نیست. به طور معمول ‏هر کتاب یک شماره شابک دارد. با اینهمه مواردی هست که یک رکورد واحد ممکن است بیش از یک شابک بگیرد (مثال 6 ‏).

شرایط تهیه و بها معمولاً با شابک ارتباط دارد و در همان فیلد می‌آید. نقطه‌گذاری بین داده‌ها طبق معمول باید حفظ شود.

فیلد‏ 010 ‏برای هر شابک معتبر باید تکرار شود. این فیلد باید برای شابک فاقد ‏اعتبار ‏نیز تکرار شود. مگر اینکه روشن باشد که شابک فاقد اعتبار مربوط به شابک معتبری است که در رکورد وارد شده است. در اینصورت شابک فاقد اعتبار در همان فیلدی وارد می‌شود که شابک معتبر مربوط وارد شده است (مثال‌های 7 و 8‏). برخی از سازمانها شابک را بعنوان شناسگر رکورد در فیلد 001‏ وارد می‌کنند. به هر حال شماره شابک در فیلد 010 ‏نیز وارد می شود.